گفتگو با معلم نمونه استان سمنان/توجه به مطالبات صنفی و رسیدگی به وضعیت معیشتی؛ مهمترین خواسته های معلمان از وزیر آموزش و پرورش
اجرای صحیح نظام رتبهبندی و اصلاح شیوهنامه قبلی از دیگر مطالبات این قشر است.
اشاره:
یكی از نهادهای مهم آموزش و پرورش هر جامعه سازمانی است كه در آن معلمان مورد نیاز دوره های مختلف تحصیلی تربیت می شوند، زیرا محصول این نوع سازمان ها معلمانی هستند كه نقطه آغاز هر تحول آموزشی و پرورشی اند و قادرند با دانش و مهارتی كه كسب كرده اند چهره سازمان آموزشی را دگرگون سازند و فضای مدارس را به فضای محبت، رشد و بالندگی روح افزا و لذت بخش مبدل كنند و با انتقال عناصر فرهنگی به نسل نوخاسته و اعمال روش های مناسب تربیتی، موجبات رشد شخصیت كودكان و نوجوانان را فراهم سازند.
معلمان استان سمنان از آن دست اقشاری هستند که همیشه در سختترین شرایط دشوارترین کارها را کردهاند. آنهم با مشکلات صنفی فراوان که البته مانع فداکاریشان نمیشود.
برخی میگویند معلمها پرتوقع هستند، رویهم ۱۵۰ روز در سال کار نمیکنند اما دریافتیشان با تحویلدار بانک که ۳۵۰ روز در سال کار میکند یکی است. برخی همنظری متفاوت دارند و میگویند اگر قرار است مدیران ماهانه بیش از ۱۰ میلیون تومان درآمد داشته باشند آنانی که این افراد را تربیت کردهاند چرا نباید این میزان را دریافت کنند؟
برخی میگویند معلمها همهچیز دارند و کمتر معلمی را میبینید که حداقل خانه و یک خودرو نداشته باشد. آنها باکاری که ساعت مشخصی دارد صبح تا ظهر است و دغدغهای هم ندارد، نه اربابرجوعی در کار است و نه سیستم خشک ادارهای، اما برخی دیگر هم معتقد هستند، سالها درس دادن در دورترین روستاها طاقت زیاد و همتی بلند دارد که کمتر کسی از عهده آن برمیآید.
صحبت پیرامون معلمان استان سمنان زیاد است اما کمتر پیش میآید که بهجز هفته گرامی داشت، به یاد این قشر ارزشمند در جامعه باشیم. قشری که کارش نه با پول، سنگ و آجر، ماشین و حملونقل، بیل و کلنگ و داس، بلکه با انسان است؛ انسانی که روح و جان و تن دارد.
معلمانی که از دورترین روستاهای کالپوش میامی در شرقیترین نقطه استان سمنان تا روستاهای ایوانکی و آرادان از بزرگترین و مجهزترین مدارس شاهرود و سمنان تا کلاسهای درس در کوه زر دامغان و کلاسهای درس در حسینآباد کالپوش، یک رسالت و وظیفه مشترک دارند؛ آنهم فداکاری برای تربیت فرزندان و آیندهسازان این مرزوبوم.
معلمانی که سالی یکبار آنهم در روز گرامی داشت مقام معلم از آنها یاد میشود و با جملات کلیشهای مانند معلمی شغل انبیا است، معلمان فداکار هستند، معلمی شغل دشواری است و … دلشان خوش میشود و باز تا سال دیگر از آنها سخن و خبری نیست.
نظر به اهمیت نقش معلمان و اعتبار و ارزشی كه بر آن متصور است بر آن شديم تا در خصوص جايگاه معلمان و نقش مهم آنان در جامعه، گفتگوئي با يكي از معلمان نمونه استان داشته باشيم كه خواندن آن خالي از لطف نيست.
پیش از آغاز گفتگو خود را معرفی کنید.
فیروزه صمدیان تبار هستم. رتبه دانشیار معلم، سابقه خدمت 25 سال،در حال حاضر آموزگار پایه چهارم ابتدایی مدرسه امید نجات سمنان هستم.
-در طول این سالها چند شاگرد تربیت نمودهاید؟
باتوجهبه شرایط و ویژگیهای دانشآموزان با نیازهای ویژه تعداد این گروه از دانشآموزان در کلاسهای درس بین 6 تا 11 نفر می باشد بنده افتخار خدمت رسانی به بیش از 100 دانش آموز را داشته ام.
-به نظر شما چه ویژگیهایی در شما وجود داشت که بهعنوان معلم نمونه انتخاب شدهاید؟
در وهله اول توکل به خداوند منان، دعای خیر پدر و مادرم، همراهی همسر و دختر عزیزم، خدمت خالصانه به دانشآموزان استثنایی، حمایت مدیر و همکاران خوبم از جمله عوامل تأثیرگذار بودند. در انتخاب معلمین نمونه یک سری معیارها مورد داوری و ارزیابی قرار میگیرد که بهصورت خلاصه عناوینی که موجب کسب امتیاز بنده گردید در ذیل عنوان میگردد:
-سرگروه آموزشی استانی در سالهای متمادی- عضو کارگروه کیفیتبخشی آموزشوپرورش استثنایی- رابط پژوهش و مدرس دورههای ضمن خدمت و کارگاههای مهارتآموزی- عضویت فعال بسیج فرهنگیان و انجمنهای علمی معلمان- داور انتخاب معلمان نمونه استانی، داور جشنواره یاددهی یادگیری، مصاحبهگر آزمون استخدامی (جزء موارد امتیازی امسال نبود؛ اما در رزومه بنده موجود است)-دریافت تقدیرنامه بهعناوینمختلف از وزیر، معاون وزیر، استاندار، فرماندار، مدیرکل و رئیس اداره شهرستان-گذراندن بیش از سه هزار ساعت دوره ضمن خدمت و کارگاههای آموزشی-تولید محتوای الکترونیکی و دستسازههای آموزشی متناسب با عناوین درسی و توجه به تفاوتهای فردی دانشآموزان-طراحی آموزشی باتوجهبه ساحتهای سند تحول بنیادین و طرح درس ملی -مدیریت کلاسهای چندپایه-شرکت در فعالیتهای عامالمنفعه و امور خیریه-کسب چندین رتبه کشوری و استانی در جشنوارههای علمیپژوهشی بسیج فرهنگیان-کسب بیش از چهار رتبه اول استان، و دو رتبه منتخب استان در برنامه معلمان پژوهنده و اقدامپژوهی و دو رتبه استانی درسپژوهی-کسب چندین رتبه اول استانی و شهرستانی در مسابقات نوجوان سالم، پرسش مهر، تفسیر قرآن، تجارب برتر سنجش و ارزشیابی تحصیلی، تجارب برتر آموزشی، کتابخوانی، پذیرش مقاله در همایش بینالمللی تعلیموتربیت.
-معیار معلم نمونه چیست؟
صبوری، دلسوز بودن، حسن برخورد و تعامل سازنده، خستگیناپذیری، تعهد و تخصص.
-چه شد که معلم شدید و این شغل را انتخاب کردید؟
علاقه شخصی و اعتقاد قلبی به قداست شغل معلمی که همانا شغل انبیاست و انسانساز.
-اگر به قبل برگردید باز هم شغل معلمی را انتخاب میکنید؟
بله چون آگاهانه این شغل را انتخاب کردم و خیروبرکت خدمت به دانشآموزان با نیازهای ویژه را در زندگی خود بارها احساس کردهام.
-بیشترین بخش کار یک معلم چیست؟
علاوه بر توجه به امور آموزشی بایستی به امور تربیتی نیز توجه و نگاه ویژه داشته باشد و دانشآموز تمام ساحتی تربیت نماید تا در آینده فرد مفیدی برای جامعه باشد.
-چند درصد معلمان در انتهای کار خود از اینکه این شغل را انتخاب کردهاند رضایت دارند؟
از بعد معنوی بیشترین رضایت رادارند؛ اما از بعد مادی به دلیل عدم رعایت عدالت و مشکلات معیشتی ناراضی هستند و انتظار تغییر نگرش و اصلاح وضعیت موجود را دارند.
-مدرسه نمونه از نظر شما چه ویژگیهایی دارد؟
مدرسهای است که دارای محیط آموزشی مناسب شامل فضای فیزیکی و روانی باشد، بهرهمندی از معلمان توانمند، متعهد و متخصص و دلسوز دانشآموزان، توجه ویژه به تفاوتهای فردی دانشآموزان و طراحی و اجرای برنامهها باتوجهبه این موضوع، دارای فضای مشارکتی و همکاری، توجه به ارزشهای اخلاقی و دینی، بهره مندی از فناوریهای نوین، پاسخگویی به انتظارات بهجای والدین و تعامل با آنان، ارزیابی و بازخورد مستمر از فعالیتها و…
-در کار خود چه ظرافتهایی دارید؟
تلاش برای بهبود تواناییهای دانشآموزان، وقتشناسی و منظم بودن در کار، توجه به کیفیت آموزش، تفاوتهای فردی، افزایش مشارکت دانشآموزان در فعالیتهای کلاسی، بهره مندی از دستسازههای متناسب با تفاوتهای فردی، ارائه درس با بازی و قصه جهت جذاب کردن موضوع تدریس و قابلفهمتر کردن آن و…
-از اولین روزهای تدریس چه خاطرهای دارید؟
بعد از استخدام رسمی در مدرسه اوتیسم مشغول خدمترسانی گردیدم دانشآموزی داشتم که از همان ابتدای سال تحصیلی حاضر به آمدن به مدرسه و کلاس درس نبود تا جلوی در مدرسه میآمد؛ اما از ورود امتناع میکرد و بیقراری میکرد و مادر او را به منزل میبرد و… چند روزی گذشت و بنده به دنبال یافتن دلیل این موضوع بودم تا این که یک روز که به مدرسه آمد بدون هیچ مقاومت و بیقراری به کلاس درس آمد کنجکاو شدم تا دلیلش را پیدا کنم و بعد از بررسیهای فراوان متوجه شدم که مشکل حسی دارد و به بوی مواد شوینده و نظافتی حساس است (ویژگی دانشآموزان اوتیسم که حواس آنها ممکن است تندکار یا کندکار باشد) و آن روز خدمتگزار مدرسه از این مواد استفاده نکرده بود و او بهآرامی و بدون مشکل در کلاس درس حاضر شد و این مسئله موجب گردید تا بیشازپیش به شرایط توجه بیشتری داشته باشم و موقعیت را برای شاگردانم مناسبسازی کنم و…
-از دانشآموزان آن زمان بگویید؟
در سالهای اول خدمتم سنجش مانند امروز خیلی دقیق نبود و گاهی دانشآموزان تربیتپذیر هم جذب آموزشوپرورش میگردیدند و مشکلاتی را برای معلمان و دیگران به وجود میآوردند امروزه خوشبختانه شرایط بهتر شده است.
–احساس نمیکنید نسل امروز با نسل دیروز تفاوتهایی داشته و بهنوعی بچهها بیپروا شدهاند؟
بله مسلما نسل قدیم و نسل جدید تفاوتهایی دارند و در نسل جدید متأسفانه بعضا شاهد کاهش موارد تربیتی هستیم که این هم به علت گسترش فضای مجازی و آزادی دسترسی به اطلاعات زیاد و غیرقابلکنترل و تا حدودی نادرست است و هم بهاینعلت هست که والدین شیوههای درست تربیتی را به کار نمیبندند و در آن پیوستگی و کوشایی ندارند. در زمانهای گذشته دانشآموزان سخن بزرگترها و معلمین را راحتتر میپذیرفتند؛ اما امروزه مطالبهگر، جسور و پرسشگر هستند و بهراحتی قانع نمیشوند.
-آیا با شاگردان قدیم ارتباط دارید؟
بله با تعدادی از آنها که فارغالتحصیل شده و مشغول فعالیت اجتماعی هستند ارتباط دارم گاهی اوقات با هم به پارک میرویم و زمانهایی هم تلفنی یا پیامکی ارتباط داریم و معمولاً مناسبتها بهویژه روز معلم را به بنده تبریک میگویند.
-هوش و گیرایی دانشآموزان کدام دهه را بیشتر میدانید؟
به نظر بنده به دلیل دسترسی به فناوریهای نوین و بالارفتن سطح اطلاعات و آگاهی نسل جدید و فراهم بودن امکانات بیشتر و بروز نسل اخیر دهه هشتاد و نودیها هوش و گیرایی بیشتری دارند.
-به نظر شما آموزش دانشآموزان تیزهوش با سایرین دارای چه تفاوتهایی است؟ آیا یک معلم باید در کلاس به این مسئله توجه کند؟
اولاً باید در نظر بگیریم که هوش جنبهها و انواع متفاوتی دارد؛ مانند هوش ریاضی_منطقی، هوش زبانی_کلامی، هوش بصری_فضایی، هوش بدنی_جنبشی، هوش موسیقایی، هوش میانفردی و……
که هر کدام از این هوشها قابلیتهای خوبی به فرد میدهد و باعث بهبود عملکرد وی در زندگی و کسبوکار میشود. معلم میتواند با آشنایی با این هوشها هر یک از ویژگیهای این هوشها را در دانشآموزان جستوجو کرده و آنها را تقویت نماید و فعالیتهای مورد نیاز جهت پیشرفت این هوشها را در اختیار والدین و خود دانشآموز قرار دهد و به آن توجه کند.
-اگر بخواهید مدارس امروز را با مدارس آن زمان مقایسه کنید به نظر شما چه تفاوتهای اساسی با هم دارند؟
مدارس حال حاضر امکانات محیطی بهتری نظیر سیستمهای سرمایشی و گرمایشی دارند باتوجهبه حضور بنده در مدارس استثنایی امکانات ویژه دانشآموزان استثنایی نظیر میز مخصوص کودکان cp، قلم گیر و….و فناوری نظیر پروژکتور و رایانه و رسانههای آموزشی گستردهتر نظیر کتابهای درسی و غیردرسی که در کتابخانههای مدارس وجود دارد. این افزایش امکانات به نظر بنده از مهمترین تفاوتهای اساسی مدارس گذشته و در حال حاضر است.
-از کدام جنبه تغییر خاصی نکردهاند؟ سیستم آموزشی یا محتوای تدریس؟
از همه لحاظ تغییرات داشتهاند؛ اما از نظر سیستم آموزشی به نظر بنده تغییرات کمتر بوده به جز زمانی که پایههای ابتدایی به ۶ پایه افزایش و متوسطهها هر کدام ۳ پایه شدهاند. محتواهای تدریس هر ساله تغییراتی دارند و به علت تغییرات زیاد امتحانات نهایی و کنکور تغییرات گستردهای در محتواها رخداده است.
-قبول دارید که در سطح جهان در زمینه آموزشی بسیار عقب هستیم؟
در چندین سال اخیر پیشرفتهای خوبی در زمینه آموزشوپرورش کشور ما مثل متناسبسازیها و تعدیل محتواهای آموزشی رخداده که به نظر بنده با افزایش امکانات آموزشی و بررسی دقیق سیستمهای آموزشی جهان و بهروزرسانی شیوههای آموزشی و تربیتی میتوان به سطح پیشرفت خوبی انشاءالله دستیافت.
-تفاوت آموزشوپرورش حالا با سابق؟
آموزشوپرورش حال حاضر تفاوتهای زیادی با آموزشوپرورشهای سابق دارد، بهطورکلی این تفاوتها بهخصوص در بهرهگیری از شیوههای تدریس نوین بسیار ملموس است که معلم در آن بیشتر نقش هدایتکننده و کنجکاو کننده متعلم را بر عهده دارد تا اینکه تمامی مطالب را در اختیار دانشآموز قرار دهد، همچنین پیشرفت فناوری نیز خیلی مؤثر است. آگاهی دانشآموزان امروزی بالاتر رفته و گاهی اوقات دانشآموز محور شده است.
-انتظارات معلمان از اولیای دانشآموزان چیست؟
بهعنوان یک معلم و حتی یک والد انتظار دارم والدین در امر آموزشوپرورش منفعل نبوده و همواره با پیشنهادها، انتقادات و مشورتهای خود باعث پیشرفت امر آموزشوپرورش شده و در این امر کوشا باشند و در حد توان خود به این کار اهتمام بورزند. سعی کنند یارویاور معلم و مدرسه باشند در فرزندان خود استرس ایجاد نکنند توقعات بی جا از آنان نداشته باشند، علایق فرزندان را بشناسند و خواستههای خود را تحمیل نکنند، فرزندان را با دیگران مقایسه نکنند و تفاوتهای فردی را در نظر بگیرند و…
-انتظارات جامعه از معلمان چیست؟
مسلماً دیدگاه جزئی جامعه معلم را فقط بهعنوان فرد یا کارمندی در مدرسه در نظر میگیرند؛ ولی اگر بادقت بیشتری نگاه شود معلم تغییردهنده مسیر یک کشور در جهت پیشرفت و آبادانی است. جامعه از معلمان انتظار الگو بودن برای متعلمین را دارد.
-مهمترین مطالبه معلمان از وزیر آموزشوپرورش؟
مطالبات صنفی و رسیدگی به وضعیت معیشتی، اجرای صحیح نظام رتبهبندی و اصلاح شیوهنامه قبلی .
در حوزة کودکان استثنایی مهمترین مطالبة یک معلم، ایجاد شغل و اشتغال و فراهمکردن جایگاههایی جهت یادگیری این موارد نظیر هنرستانها و فنی حرفهایهایی اصولی و متناسب با ویژگیهای این افراد است چرا که باید از تمامی ظرفیتهای یک جامعه در جهت پیشرفت آن کشور استفاده کرد.
-به مهارتآموزی در نظام آموزشی چهقدر اهمیت داده شده است و به نظر شما چه اقداماتی باید در این زمینه صورت گیرد؟
به آموزش بیشتر از مهارتآموزی توجه شده درحالیکه مهارتآموزی بایستی جزء اولویتها باشد ویکی از مواردی که کشور ما باید به آن اهتمام ورزد همین بحث مهارتآموزی است که بسیار مهم است و دانشآموز را برای محیط کار آماده میکند و صرفاً دانشآموز ما فقط یک مدرک ندارد و مثل عالم بدون عمل نیست؛ بلکه بامهارت وارد جامعه شده و جامعة خود را میسازد، یکی از اقدامات مفید در این زمینه تجهیزکردن هنرستانهای مفید است.
-توصیههای شما به جامعه فرهنگی؟
یکی از مهمترین توصیهها، توصیه به مطالعه و بهروزرسانی دانش برای معلمان عزیز که به پیشرفت این کشور منتهی شود. به بیمهریها توجه نکنند قدر و ارزش و قداست شغل شریف معلمی را درک کنند و بدانند که در قبال آموزش و تربیت دانشآموزان که به امانت به آنان سپرده شدهاند مسئول هستند.
-از وضعیت رسیدگی به آموزشوپرورش رضایت دارید؟
تا حدودی، البته باتوجهبه اهمیت و جایگاه ویژه آموزشوپرورش که تربیت آیندهسازان جامعه را بر عهده دارند لازم است دستاندرکاران نگاه ویژهای به این نهاد مقدس داشته باشند.
-حرفی که با وزیر آموزشوپرورش دارید؟
رسیدگی به مسائل و مشکلات معلمان، درنظرگرفتن رفاهیات بیشتر برای ایجاد انگیزه و جلوگیری از فرسایش شغلی معلمان، توانمندسازی معلمان به علم روز با برگزاری دورههای مفید و کاربردی
-دغدغههای صنفی و مشکلات معیشتی معلمان چه تأثیری بر کیفیت آموزشوپرورش و تدریس آنها دارند؟ آیا معلمان میتوانند به دنبال کسب دانش روز باشند یا مجبورند به کار دوم و سوم روی بیاورند؟
بدون شک مشکلات معیشتی و دغدغهمندی معلمان میتواند بر کیفیت آموزشوپرورش تأثیر منفی بگذارد گاهی اوقات معلمان برای دستوپنجه نرم کردن با مشکلات ممکن است به مشاغل دیگری هم در کنار معلمی بپردازند و این موضوع اثرات جبرانناپذیری را به دنبال خواهد داشت
-تفاوت فرزند با دانشآموز در چیست؟
به نظرم قیاس در این زمینه صحیح نیست ممکن است معلم در نقش والد بودن مواردی را بتواند در بحث تربیتی فرزندش به کار بندد که برای دانشآموزش امکان اجرا به همان شیوه میسر نباشد و… اما میتواند دانشآموز را مانند فرزند خود بداند و برای موفقیت و تربیت وی تلاش کند.
-به نظر شما معلمان قدیم تلاش بیشتری داشتند یا معلمان امروزی؟
معلمان قدیم باانگیزهتر بودند؛ اما برخی از معلمان امروز به دلیل بیمهریها و مشکلات عدیده اقتصادی و مقایسه این شغل با دیگر مشاغل از نظر درآمدی و… انگیزه کافی ندارند. البته در بین این عزیزان معلمانی هم هستند که به دنبال کسب دانش و علم روز بوده و علاقهمند به تغییرات سازنده هستند درحالیکه برخی از معلمان باسابقه معتقد به روشهای سنتی و مرسوم گذشته بوده و در برابر تغییرات مقاومت میکنند.
-تفاوت مدارس استثنایی با عادی و نحوه تدریس در این مدارس چگونه است؟
مدارس عادی با ارائه برنامههای درسی استاندارد و روشهای تدریس عمومی به اکثریت دانشآموزان خدمات میدهند درحالیکه مدارس استثنایی با تمرکز بر نیازهای خاص دانشآموزان با نیازهای ویژهبرنامههای درسی و روشهای تدریس تخصصی و پشتیبانی شده ارائه می کننده از روشهای آموزشی خاص مانند آموزش تعاملی و تجربی، بازی و… بهره میبرند که هدف تسهیل فرایند یادگیری و توسعه مهارتهای خاص دانشآموزان است.
-هر سال ۱۲ اردیبهشتماه برای شما چه معنی دارد؟
یادآور رسالت سنگینی است که معلمان این مرزوبوم بر دوش دارند و رسالتی که فراتر از آموزش به ساختن انسان بها میدهد.
-بهترین و بدترین خاطره دوران خدمتتان؟
بهترین خاطره دیدن موفقیت دانشآموزان و کسب شغل و حرفهای برای رسیدن به استقلال و یکی از بدترین خاطرات دوران خدمتم فوت مادر جوان دانشآموز اوتیسم کلاسم در اثر ایست قلبی بود مادری که همواره نگران سرنوشت و آینده فرزند اوتیسم خود بود و خیلی زود از این دنیا رخت بر بست و ما را در اندوه فروبرد.
-عاقبت فرار از مدرسه چیست؟
فرار از مدرسه از جمله مسائل حساس و پیچیدهای است که نیازمند تحلیل دقیق و پیداکردن روشهای مؤثر مقابله با آن است این موضوع موجب فاصلهگرفتن دانشآموز از آموزش، عامل افزایش بیسوادی، افزایش تنشهای اجتماعی، و ضعف در توانمندسازی جامعه میگردد.
بزرگترین آرزویتان؟
بهعنوان یک معلم خدمتگزار در آموزشوپرورش استثنایی دوست دارم که دانشآموزانم بعد از فارغالتحصیلی بتوانند جایگاه شغلی و اجتماعی مناسبی کسب نمایند و از یک زندگی متعارف اجتماعی برخوردار شوند و در جامعه رها نگردند.
سخن آخر: معلمی شغل انبیاست، در پرتو آموزش و تربیت معلمان وارسته است که جامعه متمدن و توسعهیافته شکل میگیرد به همین جهت لازم است جایگاه معلمین را در جامعه پاس بداریم و قدردان زحمات بیدریغ آنان باشیم.
بدون نظر! اولین نفر باشید